Kıdem tazminatı yemek ücreti, kişinin çalışmış olduğu gün ile aldığı yemek ücretinin çarpılmasıyla elde edilmiş olan miktarın 30 güne bölünmesi ile hesaplanmakta. Kıdem tazminatı yemek ücretinin hesaplanması yapılırken, işverenin işçisine kaç gün yemek veya yemek ücreti verdiği baz alınmakta. Hesaplama yapılırken önce yemeğin maddi değeri belirleniyor. Bu ücretin belirlenmesinin ardından, yemek ücretinin hesabı yapılmaktadır.

Çalışanın, çalışmadığı yani yemek ücretini almadığı günler etki etmez. Çalışan, çalışmış olduğu yarım günlerde yemek ücretini almıyorsa bu kıdem tazminatını da etkilemez. Yani, kişinin kıdem tazminatının hesaplaması yapılırken yemek ücreti 30 günden hesaplanmaz.

Kıdem tazminatı ne oluyor?

Kıdem tazminatı, işçilerin herhangi bir nedene dayanmadan işinin sona erdirilmesi veya özel koşullardan dolayı işten çıkması hallerinde, işveren tarafından ödenen ücrettir. Çalışmakta olan işçiler, çalışmış oldukları her sene için bir maaş değerinde tazminat ödemesi almaktalar. 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında kazanılmış olan bir haktır.

Tazminat işveren ve çalışan için oldukça önem taşır. İşveren için, kalifiye çalışanın iş yerinde uzun dönem çalışmasına olanak sağlıyor. İşçi açısındansa işine rahatlıkla son verilmesini engelliyor.

Kıdem tazminatı almanın şartları neler?

1475 sayılı kanunun 14. maddesi kapsamınca çalışmakta olan işçilerin kıdem tazminatı almak için taşımaları gereken şartlar şu şekildedir:

• Çalışanın, aynı iş yerinden çalışma süresinin en az 1 yıl olması,
• İşyerinde SSK’lı olarak çalışılması,
• İşverenin, işçinin ahlakdışı ve uygunsuz davranışlar sergilemesi durumu dışında işi bırakmasını istemesi,
• Erkek çalışanların askerlik görevini yerine getirmesi nedeniyle işi bırakması,
• Kadın çalışanın evlenmesi nedeniyle işi bırakması,
• Çalışanın emeklilik hakkının kazanması,
• Çalışanın sağlık problemlerinin çalışmaya el vermemesinin belgelenmesi,
• Çalışanın alacakların işveren tarafından ödenmemesi ve sürekli olarak geciktirilmesi,
• İşverenin, işçisine karşı suç işlemesi,
• İşverenin işçiden yasadışı işler yapmasını istemesi,
• İşverenin çalışma koşullarını köklü bir şekilde değiştirmesi,
• Çalışanın ölmesi nedeniyle işçinin ailesine tazminat ödenir.

Kimler kıdem tazminatı alamıyor?

Kıdem tazminatı alamayanlar şu şekildedir:

• Çalışanın çalıştığı yerde 1 yılını doldurmuş olmaması,
• Çalışanın herhangi bir sebep olmadan işten ayrılmak istemesi (istifa etmesi),
• BAĞ-KUR ve emekli sandığına bağlı çalışılması,
• Çalışanın kendi hatası sebebiyle hastalanması,
• Çalışanın izin almaksızın devamsızlık yapması,
• Çalışanın, işverenine karşı suç işlemesi,
• Çalışanın hapse girmesi,
• Erkek çalışanın evlenmesi,
• Kadın çalışanın doğum yapması,
• Çalışanın başka bir işte çalışmak istemesi,
• Çalışanın işyerindeki özel bilgileri başkalarına aktarması,
• İşyerinin başka kişilere devri durumunda işçiler tazminat alamaz.

Kıdem tazminatı hesaplanırken nelere dikkat etmek gerekiyor?

Kıdem tazminatı hesaplanırken 2 konuya dikkat edilmesi gerekiyor. Bunların biri kıdem süresi, diğeri de otuz günlük brüt ücreti. Tazminat hesaplanırken, çalışanın kıdemi veya iş sözleşmesini yapmış olduğu tarih yerine işe başlamış olduğu tarih dikkate alınmakta. Ayrıca, kıdem tazminatı hesaplaması yapılırken dikkate alınmış olan son gün de fesih bildiriminin son günüdür.

Kıdem tazminatı hesaplanırken, yalnızca çalışanın asıl maaşı ve tazminatın tutarı belirlenmiyor. Hesaplama yapıldığında dikkate alınan ücret, çalışanın işvereninden almış olduğu otuz günlük son ücret. Kısaca, işverenin çalışanın iş akdini sonlandırdığında aldığı ücret oluyor. Çalışanın en son aldığı maaşa ilave olacak şekilde, çalışanın aldığı aylık brüt maaşın dışında almış olduğu ödemelerdir.

Kıdem tazminatının hesaplanması nasıl yapılıyor?

Kıdem tazminatının hesaplanması, çalışanın çalışmış olduğu sene ile en son almış olduğu otuz günlük brüt ücretin çarpılmasıyla yapılıyor. Çalışanın fazla olarak çalıştığı aylar da güne çevrilip hesaplamalara katılır. Günlük tutarla brüt ücretin 365’e bölünmesi ile elde edilmiş olan ücretle gün sayısı çarpılıp kalan ayların tutarı hesaplanmaktadır.

Tazminat hesaplaması yapılırken belirlenmiş olan son tutardan yalnızca %0,759 oranı ile damga vergisi kesiliyor. Bunun haricinde tazminattan bir kesinti yapılmıyor. Tazminat, maksimum kıdem tazminatı tutarını aştıysa ve işveren bu tutarı ödemiyorsa gelir vergisi kesintisi de uygulanmakta. Bu kesinti %15’le %35 arasında değişiklik gösteriyor.

En yüksek ile en düşük tutar ne kadar?

2021 yılı kıdem tazminatında en düşük ücret 3 bin 577 TL, en yüksek tutar da 7.638,96 TL olarak belirlendi. Minimum tazminat tutarı belirlenirken asgari ücret, maksimum tazminat tutarının belirlenmesinde de en fazla maaş alıyor olan devlet memurunun maaşı baz alınıyor. Tazminat ödeme tutarı altı ayda bir olacak şekilde senede 2 kez değişiyor.

Kıdem tazminatının hesaplanmasında ücrete neler dahil ediliyor?

Kıdem tazminatının hesaplanmasında ücrete şunlar dahil edilmektedir:

• Yemek ücreti,
• Yol ücreti,
• Yiyecek yardımı,
• Yakacak yardımı,
• Barınma yardımı,
• Eğitim yardımı,
• Sağlık yardımı,
• Çocuk yardımı,
• İkramiye,
• Komisyon ve prim gibi diğer ödemelerdir.

Kıdem tazminatının hesaplanması ile kullanılacak brüt ücretin belirlenmesinde, çalışanın almış olduğu son otuz günlük asıl yani brüt ücrete ilave olarak ödemeler de dikkate alınmaktadır. Bu ödemelere giydirilmiş brüt ücret deniliyor.

Hesaplamaya dahil olmayan ödemeler hangileridir?

• Kıdem tazminatı hesaplanmasına dahil olmayan ödemeler şu şekildedir:
• Sigorta,
• Yıllık izin ücreti,
• Ölüm ücreti,
• Doğum ücreti,
• Evlenme ücreti ve mesai ücreti,
• Bayram harçlığı,
• Tatil ücretleri,
• Tek seferlik verilen ikramiyeler ve primler tazminat hesaplanırken dikkate alınmaz.

Kıdem tazminatının nasıl ödenmesi gerekiyor?

Kıdem tazminatı ödeme işlemi, çalışanın işten ayrılması halinde, işverence belirlenen süre olmamasına rağmen, çalışana nakit olarak hemen yapılmaktadır.

Kıdem tazminatı ödenmediğinde ne oluyor?

Kıdem tazminatı ödenmediğinde, çalışan öncelikle noter aracılığı ile bir yazı yazıp ihtaname oluşturur. Ödeme hala gerçekleştirilmiyorsa İŞKUR’a başvuru gerçekleştirilir. İŞKUR, çalışan ile işveren arasında anlaşma sağlamaya çalışılır. İşçiyle işveren arasında hala anlaşma sağlanamazsa, işçi dava açma hakkına sahiptir. Tazminatı işveren tarafından ödemedikçe, mevduata uygulanan en yüksek faiz tutarı tazminatına işler.

Zaman aşımı ne zaman başlıyor?

Aşım süreci, iş akdinin feshi ile başlıyor. 2017 senesinde önce iş akdin bitmiş olanlar için aşım süresi on yıldı. 2017 yılından sonra 5 sene oldu. Bu sürede çalışan kıdem tazminatını istemek zorunda.

Emekli olmak için yaş sınırı bulunuyor mu?

Kıdem tazminatında emeklilikte kadınlar için yaş sınırı 58, erkeklerde de 60’tır. Sınır olarak koyulmuş yaşı doldurmuş olan çalışan kişiler, yasal olarak kıdem tazminatlarını alabilirler.