Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü (İŞKUR) çalışan bireyin çalıştığı dönemlerde yatırdığı işsizlik maaşına dayanmaktadır. Sonuç olarak işsizlik maaşı sigorta priminin sonucunda hak verilmiştir. Vatandaşın işsiz kaldığı süreçte maaş garantisi sağlayan işsizlik maaşı olarak verilmektedir. İşsizlik maaşı almak için birtakım şartlar gerekmektedir.
İşsizlik ödeneğinden faydalanabilecek kişiler;
- İşçinin iş akdi feshinin kendi isteğiyle yapılmamış olması,
- İş akdi fesih sebebinin işçinin herhangi bir kusur ya da kabahatini içermiyor olması,
- İşçinin iş akdi feshinden önceki 120 gün boyunca hizmet akdine tabi olarak çalışmış olması,
- İşçinin işten ayrılma tarihinden önceki üç yıl içerisinde en az 600 gün ve üzeri süreyle işsizlik sigortası primini ödemiş olması,
- İşçinin işten ayrılma tarihinden itibaren 30 gün içerisinde işsizlik ödeneği için şahsen başvuru yapmış olması.
İşsizlik maaşı (ödeneği) nedir?
İşsizlik maaşı, birey işsiz kaldığı zamanda yeni bir bulana kadar geçimini sağlaması için destek türüdür. Verilen kuruma göre değişen ve şartlara bağlanan işsizlik ödeneği işsiz kalan herkesin ihtiyaçları karşılanması için verilmektedir. Temel şartı sadece sigortalı olan kişilerin faydalanması durumunda günümüzdeki yeni adı '4A hizmet dökümü' olarak geçmektedir. Kurumlar tarafından yararlanılan bu haktan birçok çeşitli sosyal haklarda bulunmaktadır.
İşsizlik ödeneği başvurusu için yapılması gerekenler
Maaştan yararlanabilmek için öncelikle başvuruların fesih tarihinden sonraki 30 gün içerisinde yapılmaktadır. Kurumlar başvuru yapılması için kişilere üç ayrı başvuru yöntemi sunmaktadır. Ayrıca kurumlara şahsen giderek veya intenet sitesinden başvuru yapılabilir. Aynı zamanda e devlet üzerinden işsizlik maaşı başvurusu yapılmaktadır.
- İŞKUR; İşsiz kalan vatandaşların şartları sağlaması durumunda başvuru yapabilir. Kayıtlar İŞKUR sistemine yapılırken bireyin intenet üzerindeki çalışma durumu ise ‘işsiz’ olarak güncellenir. Eğer kişi belirlenen şartları taşıyorsa kişi maaşa bağlanmaktadır.
- E- şube İŞKUR; İŞKUR’un elektronik şubesi olan bu site adresinden girilerek yapılmaktadır. Sayfaya girerek işsizlik başvurusu yapabilirsiniz. Kurumlar gereğince başvurular kontrol edilir ve şartlar sağlanıyorsa kişiye maaş bağlanır.
- e-Devlet; e-Devlet üzerinden bu site adresinden giriş yaparak arama butonuna ‘Türkiye İş Kurumu’ İŞKUR yazılır ve hizmetler karşınıza çıkmaktadır. Hizmetler içerisinde ‘İşsizlik Ödeneği/ İş Kaybı Tazminat Başvurusu’ butonu seçilir ve gerekli işlemler yapılır.
İşsizlik maaşı almak için hangi evraklar gereklidir?
İntenet üzerinden yapılan başvurularda gerekli bilgileriniz sistem üzerinde kayıtlı olmasından kaynaklı herhangi bir evrak gerektirmemektedir. Fakat başvurusu sırasında T.C kimlik numarası veya SSK sicil numarası gibi belgeler istenilebilir. Şahsi başvurularda ise kişilerin mutlaka evrakları yanlarında bulundurması gerekmektedir. Başvuru sırasında kişilerin yanında bulundurması gereken evraklar;
- T.C kimlik kartı,
- SSK sicil numarasını gösteren belge,
- İşten çıkarılma belgesi
İşsizlik maaşı (ödeneği) ne zaman yatmaktadır?
İşsizlik maaşı başvuruları tamamlandıktan sonra kurumlar tarafından ön değerlendirmeye alınır ve sonuca göre kişi maaşa bağlanır. Başvurduğu ay içerisinde genellikle kişilerin maaş alma hakkı kazanıp kazanmadığı sonuçlanır. Karar olumlu çıkarsa kişi kurum tarafından maaşa bağlanır. İşsizlik maaşı yatma zamanı her ayın 5’i olarak kabul edilmiştir. Sonuç olarak maaş almaya hak kazanan kişiler ödemelerini her ayın 5’inde almaktadır.
İşsizlik ödeneğinde ne kadar alınır?
İşsizlik sigorta primine göre verilen maaşlar değişiklik göstermektedir. İşsizlik maaşı alma süresi genellikle işten çıkarılma tarihinden önceki üç ay içerisinde ödenen sigorta primine göre belirlenir.
Buna göre ödenmiş olan prime esas maaştan yararlanma süreleri şu şekildedir:
- 600 gün ödeme yapanlar: 180 gün,
- 900 gün ödeme yapanlar: 240 gün,
- 1080 gün ödeme yapanlar: 300 gün
İşsizlik ödeneği genellikle 6 ay ila 10 ay arasında değişiklik göstermektedir. Bu süreç içerisinde kurumlar, kişiye ödemelerini aylık olarak aynı zamanda nakdi olarak gerçekleştirmektedir.
İşsizlik maaşı nereden alınır?
İşsizlik ödeneğine bağlı olan bakanlık Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’dır. Sonuç olarak verilen her türlü kararlar ve değişiklikler Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlıdır. Maaş günleri, bayram zamanında ödemeleri öne çekme gibi işlemler her ayın 5’inde bakanlık tarafından gerçekleştirilir.
İşsizlik ödeneği hangi kurum tarafından verilmektedir?
İşsizlik ödenekleri devlet tarafından kişilere verilen hizmetlerdir. Maaşların yatırıldığı bankalar ise PTT şubeleridir. Maaşı alabilmek için kişilerin herhangi bir başka hesaba ihtiyaçları yoktur. Maaşlar yatacağı için kişiler T.C kimlik kartları ile en yakın PTT şubelerinden maaşlarını çekebilirler.
2021 İşsizlik ödeneği ne kadar oldu?
İşsizlik maaşları kişilerin iş akdinin feshinden önce alınan maaş ile orantılıdır. Sonuç olarak İŞKUR, iş feshinden önceki son 4 ayı baz alarak üç farklı ödeme miktarı gerçekleştirilir.
2021 yılı işsizlik maaşı ücretleri şu şekildedir:
- Asgari ücrete tabi çalışanlar:431 TL.
- 4100 TL maaş ile çalışanlar:640 TL.
- 7500 TL maaş ile çalışanlar:862 TL
İşsizler başka hangi haklardan yararlanabilir?
İŞKUR’un asıl amacı; ihtiyacı olan işveren ile işe ihtiyacı olan işsizleri ortak noktada buluşturmaktır. Maaş ödemesi teşvikleri ise işveren ile doğrudan alakalıdır. İŞKUR, kişilere sadece maaş desteği sağlamamakla beraber İŞKUR, kişilere birçok konuda destek sağlamaktadır.
İŞKUR, işsizlik ödemeleri desteği eğitim, iş ve sağlık olarak ayırmıştır;
Eğitim alanında verilen destekler, işsiz kalan bireyin iş bulana kadar çeşitli eğitimler verilmesidir. Meslek edindirme gibi verimli destekler sayesinde kişiler sertifika alma gibi var olan mesleği geliştirme konusunda destek vermektedir.
İş, konusunda verilen destekler kişiler işsizlik ödeneği aldığı süre boyunca vatandaşlara uygun çeşitli işler sunulmaktadır. Sonuç olarak kişiler iş hayatına tekrar dönmesi ve para kazanabilmesi için imkanlar sunulmaktadır.
Sağlık, konusunda verilen destekler kişi işsiz kaldığı dönemde genel sağlık sigortası primleri de ödenmektedir. Kişi kendisinin bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri varsa eğer ücretsiz olarak sağlık haklarından faydalanmaktadır.
İşsizlik ödeneği hangi durumlarda kesilir?
İŞKUR, kişiye bağlamış olduğu aylıktan yanında verdiği desteklerden de kişiyi sorumlu tutmaktadır. Eğer kişi sorumluluklarını yerine getirmiyorsa kişinin işsizlik maaşı kesilebilir.
Kesin ve geçici olarak işsizlik maaşının kesildiği durumlar;
Kesin işsizlik maaşının kesildiği durumlar; Kesin maaşların kesildiğinde tekrardan kişi asla maaşa bağlanamaz. İki madde dahilinde İŞKUR ödeneği kesin olarak kesilmektedir.
Eğer kişi kendine göre mesleğine ve aldığı eğitimlere önerilen işleri reddetmesi durumunda; fakat kişi önerilen işe eğer ikamet ettiği adrese uzaksa ve eski işleri ile alakalı bir iş değilse itiraz etme hakkı vardır.
İşsizlik ödeneği alınan zamanda kayıtsız olarak eğer bir yerde çalışıldığı tespit edilirse kesin kesilme yaşanır.
Geçici kesilmelerde ise kesintiye sebep olan haller giderildiğinde tekrar kişinin durumu hesaplanır ve maaşa bağlanır. Bu anlamda İŞKUR üç madde ile geçici kesilmeler yapabilir.
İşsizlik ödeneği emeklilik maaşı almaya hak kazanılması durumunda, verilen eğitimlere sebepsizce katılmama durumunda, istenilen belge ve bilgileri İŞKUR’a zamanında göndermemesi durumunda
İşsizlik ödeneği sorgulama işlemleri nasıl yapılır?
İşsizlik başvurusu tamamlandıktan sonra diğer süreçlere göre daha hızlı ilerler. Aynı ay içerisinde karara bağlanan sonuç ile ödenek sorgulanabilir. İşsizlik ödeneği sorgulama için öncelikle;
- İŞKUR şubelerine ara ara giderek,
- İŞKUR e-şubelerine giriş yapıp başvuru durumunu sorgulayarak,
- E-Devlet kapısı
İşsizlik ödeneğini e-devlet üzerinden sorgulama
İşsizlik ödeneğini intenet üzerinden e-devlet yolu ile sorgulama işlemlerini kolaylıkla yapabilirsiniz. E-devlet üzerinden sorgulayarak herhangi bir kuruma gitmenize gerek kalmamaktadır. E-devlet üzerinden sorgulamak için öncelikle PTT üzerinden şifre almanız gereklidir. Size özel e-devlet şifreniz olmak zorundadır.
intenet adresinden e-devlet sitesine giriş sağladıktan sonra arama butonuna ‘Türkiye İş Kurumu’ yazılır ve hizmetler karşınıza çıkmaktadır. Hizmetler arasından ‘İşsizlik ödeneği/ İş Kaybı Tazminatı ve kısa çalışma ödeneği sorgulama’ seçilir ve başvuru durumunuz incelenir.
İşsizlik maaşı (ödeneği) nasıl hesaplanır?
İşsizlik ödeneğini hesaplamak için öncelikle bu işlemler doğrudan işsiz şahıs ile yapılmaktadır. İşsizlik maaşı hesaplama için öncelikle 4 aylık brüt ücretin üzerinden hesaplanır.
İşsizlik maaşı hesaplaması; Kişinin son 4 aylık brüt ücreti baz alınır ve miktar kişinin günlük harcama parasına göre %40 olarak alınır. İşsizlik maaşı kişinin aldığı maaş ne kadar olursa olsun asgari ücretin %80’ini geçmemektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi dışında herhangi bir kesintisi olamaz. Damga vergisi kesilirse eğer bu tutar 4 aylık brüt maaşına göre hesaplanır. Sonuç olarak maaşa tabi olan damga vergisi miktarı;
- Asgari ücrete tabi çalışanlar: 10,26 TL,
- 4100 TL maaş ile çalışanlar: 12,45 TL,
- 7500 TL maaş ile çalışanlar: 21,72 TL
olarak hesaplanır. İşsizlik maaşı almaya hak kazanma işlemleri kişiseldir. Devredilemez nafaka haricinde başka herhangi bir borç veya haciz işlemleri için ücret kesilemez.