Çiçek hastalığının kuzeni olan maymun çiçeği adı verilen son derece nadir bir hastalık yeniden Amerika Birleşik Devletleri'ne gelirken, Avustralya da "olası" bir vaka kaydetti.
Çarşamba günü Massachusetts'te hastaneye kaldırılan ve yakın zamanda özel ulaşımla Kanada'ya seyahat eden bir hastada maymun çiçeği vakası bildirildi. Cuma günü Avustralya'da NSW Health, virüse sahip olup olmadığını doğrulamak için 40'lı yaşlarındaki bir adamı acilen test ettiğini söyledi.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre 2021'de Nijerya'dan ABD'ye seyahat eden iki kişiye hastalık teşhisi kondu.
Monkeypox çoğunlukla Batı ve Orta Afrika'da bulunur, ancak son yıllarda Birleşik Krallık da dahil olmak üzere Avrupa'da ve dünyanın diğer bölgelerinde ek vakalar görülmüştür.
CDC, bu vakaların tipik olarak uluslararası seyahat veya çiçek hastalığı bulaşmış ithal hayvanlarla bağlantılı olduğunu söyledi.
Perşembe günü, İspanya Madrid'de yedi maymun çiçeği vakasını doğruladı ve 22 tane daha araştırıyor; İtalya ilk vakasını doğruladı; ve Kanadalı halk sağlığı yetkilileri, Montreal'de 17 şüpheli maymun çiçeği vakasını araştırdıklarını duyurdular.
ABD'li Cerrah General Dr Vivek Murthy Perşembe günü CNN'de yaptığı açıklamada, Birleşik Krallık'ta bilinen bir seyahati olmayan veya virüsle başkalarıyla teması olmayan kişiler arasında birkaç maymun çiçeği vakasının orada ve ilgili CDC'de sağlık görevlileri olduğunu, ancak alarm için bir neden olmadığını söyledi.
Murthy, "Şu anda insanların endişelenmesini istemiyoruz" dedi.
"Bu rakamlar hala küçük; semptomların farkında olmalarını ve herhangi bir endişeleri varsa doktorlarına ulaşmalarını istiyoruz."
Maymun çiçeği hastalığının ilk belirtileri nelerdir?
CDC, yedi ila 14 günlük bir kuluçka dönemi olduğunu söyledi.
İlk semptomlar tipik olarak ateş, titreme, yorgunluk, baş ağrısı ve kas güçsüzlüğü gibi grip benzeridir ve ardından vücudun enfeksiyon ve hastalıklarla savaşmasına yardımcı olan lenf düğümlerinde şişme görülür.
CDC, "Maymun çiçeği ile enfeksiyonu çiçek hastalığından ayıran bir özellik, şişmiş lenf düğümlerinin gelişmesidir" dedi.
Ardından, ağız içi, avuç içi ve ayak tabanları dahil olmak üzere yüzde ve vücutta yaygın bir döküntü gelir.
Ağrılı, kabarık çiçekler inci gibi ve sıvı doludur, genellikle kırmızı dairelerle çevrilidir.
CDC, lezyonların nihayet iki ila üç haftalık bir süre içinde kabuklanıp çözüldüğünü söyledi.
London School of Hygiene & Tropical Medicine'de uluslararası halk sağlığı profesörü Jimmy Whitworth, "Belirli ilaçlar bulunmadığından tedavi genellikle destekleyicidir. Bununla birlikte, hastalığın gelişmesini önlemek için verilebilecek bir aşı mevcuttur." dedi.
Maymun çiçeği nasıl yayılır?
Uzmanlar, maymun çiçeği virüsünün yayılması için enfekte bir kişiyle yakın temas gerektiğini söylüyor.
İskoçya'daki Edinburgh Üniversitesi veterinerlik okulunda immünopatoloji kişisel başkanı Neil Mabbott yaptığı açıklamada, enfeksiyonun "kırık deriye, mukoza zarlarına, solunum damlacıklarına, enfekte vücut sıvılarına veya hatta kontamine çamaşırlarla temasa" maruz kaldıktan sonra gelişebileceğini söyledi.
Imperial College London'da bulaşıcı hastalıklar bölümünde tıp fakültesinde olan Dr Michael Skinner, "Lezyonlar iyileştiğinde, (bulaşıcı virüsü taşıyabilen) kabuklar, solunabilen toz olarak dökülebilir" dedi.
CDC, insanlar arasındaki bulaşmanın esas olarak büyük solunum damlacıkları yoluyla gerçekleştiğini ve bu tür damlacıkların tipik olarak sadece birkaç metre yol kat etmesi nedeniyle "uzun süreli yüz yüze temas gerektiğini" söyledi.
Kıdemli araştırma görevlisi Michael Head, "Maymun çiçeği ciddi bir enfeksiyon olabilir, bu tür maymun çiçeği virüsünün ölüm oranları diğer salgınlarda yüzde bir civarındaydı. Bunlar genellikle sağlık hizmetlerine sınırlı erişimi olan düşük gelirli ortamlarda oluyor" dedi. İngiltere'deki Southampton Üniversitesi'nde küresel sağlıkta.
Bununla birlikte, gelişmiş dünyada, "herhangi bir salgında bir avuç vakadan daha fazlasını görmek çok sıra dışı olurdu ve (COVID-19) tarzı bulaşma seviyeleri görmeyeceğiz" dedi Head yaptığı açıklamada.
CDC'ye göre, yaygın ev dezenfektanları maymun çiçeği virüsünü öldürebilir.
Maymun çiçeği nerede ortaya çıktı?
CDC, Monkeypox adını 1958'de "araştırma için tutulan maymun kolonilerinde çiçek hastalığı benzeri iki salgın meydana geldiğinde" aldı.
Bununla birlikte, ajans, "Afrikalı kemirgenlerin bulaşmada rol oynadığından şüpheleniliyor" olmasına rağmen, maymun çiçeği hastalığının ana taşıyıcısı hala bilinmiyor.
CDC, insanlarda bilinen ilk maymun çiçeği vakasının "1970'de Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde çiçek hastalığını ortadan kaldırmak için yoğun çabalar sırasında kaydedildi" dedi.
CDC, 40 yıl sonra hiçbir vakanın bildirilmediği Nijerya'da maymun çiçeği hastalığının 2017'de yeniden ortaya çıktığını söyledi.
Ajans, o zamandan beri Nijerya'da 450'den fazla rapor edilen vaka ve uluslararası olarak bilinen en az sekiz ihraç vakası olduğunu söyledi.
CDC, 2003 yılında ABD'de altı eyalette (Illinois, Indiana, Kansas, Missouri, Ohio ve Wisconsin) 47 kişinin evcil çayır köpekleriyle temas nedeniyle hastalanmasının ardından bir salgın meydana geldiğini söyledi.
CDC, "Evcil hayvanlar, Gana'dan ithal edilen küçük memelilerin yanına yerleştirildikten sonra enfekte oldular" dedi.
"Bu, insan maymun çiçeğinin Afrika dışında ilk kez rapor edilmesiydi."