Fındık tarımında yer alan fındık üreticileri, ‘kozalak akarı’ ile mücadele ederken dünya üzerinde fındık üretiminde lider olduğumuz bu dönemde %70 gerileme yaşadık. Fındık yapraklarına ve sürgün gözlerini tahrip eden bu zararlı madde için fındıklar erken toplandı ve kilo başına üreticilere ücret ödendi.
Tarım ve Orman Bakanlığı ‘kozalak akarı’ için fındık üreticilerini uyarırken TMO ve Tarım ve Orman Bakanlığı fındık üreticilerine konu hakkında tavsiyelerde bulundu. Tarım ve Orman Bakanlığı fındık üreticilerine zararlı madde olan fındık akarı hakkında neler dedi? İşte ayrıntılar
Fındık akarı ile mücadele etmek için ne yapılmalıdır?
Fındık akarı için Tarım ve Orman Bakanlığı ve TMO fındık üreticilerine açıklamalarda bulundu. Kozalak akarı için Doğu Karadeniz bölgesi fındık üretiminde gerileme yaşarken ‘Drakula’ ve ‘turunçgil uzun antenli teke böceği’ fındık bahçelerine ise ‘kahverengi kokarca’ adlı böcek dadandığı açıklandı. Halk arasında fındık gülü olarak bilinin kozalak akarı ise gündemde yer edindi.
1 Nisan itibari ile Karadeniz bölgesi için mücadele başlatan ziraat odaları ve Tarım İl İlçe Müdürlükleri toplama ve ilaçlama uygulamaları yapacağını açıkladı. Kozalak akarı olan fındıkları ücret karşılığında toplayacak ve üreticilerden satın alarak mücadele teşvik edilecek. Fındık ürün kaybına uğramaması için fındıklar değerinde satılacak.
TMO açıklamasında ise; fındık bahçelerine özel zararı, gözle görülemeyecek kadar küçük olan zararlı maddeleri meyve veya sürgün gözlerinin şişmesine neden olan akarlar mücadele şekli olarak olmalıdır. Yapraksız dönemde kozalaklar toplanacak ve bahçe içerisinde bırakılarak etkili mücadele yapmış olacağını açıkladı.
Mekanik mücadele; genellikle zararlı kozalakların toplanması ve bir bahçeye bırakılmasıdır. Kozalaklar yakılmamalı ve asla gömülmelidir. Kozakların iç kısmı ise diğer faydalı akar böcekler için barınaktır.
Fındık kozalakları ise yavaş hareket ederler sonuç olarak, kötü hava şartlarından çok çabuk etkilenirler. Kozalakları terk edemezler ve kuruyan kozalaklar besin bulamadığı için ölürler.
Mekanik mücadele yapan fındıklarda kimyasal etkileşim oldukça azdır. İlaçlama ise bu sayımlar sayesinde ortaya çıkar. Mücadele Nisan sonu Mayıs ortalaması gibi takip edilecek ve zarar karşılanacak. Mücadele de olumlu sonuçların alınması için tüm ilaçlamaların yapılması gerekir.
Fındık Kozalak akarı nedir? (Phytoptus avellanae)
Fındık kozalak akarı, fındıklar üzerinde oldukça zararlıdır. Fındığın meyvesi, yaprağında oldukça zararlara yol açan akar, ekonomik kayıplara sebep olur. 2 maddeye ayrılan fındık akarı generatif tomurcuklardan oluşur. Diğeri ise generatif ve vejetatif kısımlardan oluşur. Çıplak gözle görünmeyen bu akarlar, Mart ve Nisan ayına kadar patlar ve sürgünlere geçer. Bu sayede meyve sürgünleri gözlere girer ve gözlerde büyük hasara sebep olur. Uç kurumalarına sebep olan bu azalmalar meyve sürgünü olarak görülür. Sadece fındığa özel bir zarardır.
Fındık kozalak akarı mücadele yöntemleri nelerdir?
Kültürel önlemler arasında yapraksız dönemlerde kozalaklar toplanır ve bahçeye biriktirilir. Kimyasal mücadeleler de ise ilaçlama başta gelir. Ortalama dal başına 5 kozalak bulunursa mutlaka ilaçlamaya karar verilir.
Mücadele nisan ayına kadar devam ederken tomurcuklar toplu iğne olacak kadar yapılmalıdır.
Kimyasal mücadele de tam bir kaplama gerekirken kükürtlü ilaçlar kullanılmalıdır.
Kimyasal mücadelede ne yapılır?
Kimyasal mücadelede ilk olarak akarların yoğun olduğu Nisan ve Mayıs ayı başındaki bir haftalık süre çok önemlidir. Sonuç olarak uç sürgünler 4-4,5 yapraklı tomurcuklar, mercimek büyüklüğüne gelince mutlaka ilaçlama yapılmaktadır. İlaçlama süresi ise bir hafta içerisinde bitmektedir.
Kimyasal mücadele ise Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından fındık üreticilerine tavsiye edilen koruma yöntemleri ile devam etmeleri gerekir. 100g/l Chlorpyripos- ethyl+ 25 g/L lambda cyhalothrin aktif maddeli BKÜ’den kullanılmaktadır. Birinci sayımın yapılması halinde ikinci sayım yapılır ve sayımlar yapıldıktan sonra kozalak sayısı 5’den az bir rakam ise uygulama başarılı olarak tamamlanmıştır. TMO önemli uyardıda bulunurken mücadele kapsamında kullanılacak ilaçlar ve dozlar il veya ilçe Müdürlükleri tarafından reçete yazma yetkisi bulunan kişilerin belirlenmesi gerekmektedir.