GSS prim borcu nasıl sildirilir? GSS prim borcu sildirme şartları nelerdir?
Vatandaşların devlete olan borçlarını kapsayan yapılandırma yasasının onaylanması, Genel Sağlık Sigortası (GSS) borcu olan vatandaşlar için de bir fırsat oldu. Peki GSS prim borçları nasıl sildirilir? GSS prim borcu sildirme şartları nelerdir? GSS prim borcu sildirme başvurusu nasıl yapılır? GSS prim borcu hakkında merak ettiğiniz tüm detaylara haberimizi okuyarak ulaşabilirsiniz…
GSS prim borcu ödenirken; öneğin prim borcu olan kişinin 25 Ağustos 2018’de resen GSS tescili yapılmış olsun. Bu kişi o tarihte gelir testine başvurmasına ilişkin tebliğ yapılmasına rağmen hiç teste girmediği tespit edilirse 9 Haziran-30 Kasım 2021 arasında gelir testi yaptırdığında ödeme gücü yok ise prim borcu silinebilir.
9 Haziran’da Resmi Gazete’de yayınlanan kanunun yürürlüğe girdiği bu tarihten önce gelir testi yaptırmış olan kişilerin borcu silinmemiştir. Ödeme gücü olmadığı tespit edilen vatandaşların testten sonra prim ödemeleri yoktur. Ödeme gücü olanlar ise 2021 yılı Nisan ayı ve daha önceki aylara ilişkin ödenmemiş prim borçlarını 31 Aralık 2021’e kadar ödeyebilirler. 31 Aralık 2021 tarihine kadar ödenen GSS prim borcu gecikme cezası ve gecikme zammında etkilenmeyecektir.
GSS prim borcu sildirme başvurusu nasıl yapılır?
Prim borcu çıkan kişiler bunu sildirmek için öncelikle borcun tebliğ edildiği SGK müdürlüğüne, o müdürlük uzak ya da başka ilde ise bulunduğu yerdeki SGK müdürlüğüne itirazda bulunulabilir. Borcu olan kişi gelir testine başvurarak ödeyemeyeceğini bildirir ve SGK’ya ilettiği itiraz ile sildirme başvurularını gerçekleştirebilir.
Haklı bir gerekçe olmadığı durumkarda itirazda bulunmanın anlamı yoktur. GSS tescil iptal edilmesini istemek, şimdiye kadar hiç bir sağlık hizmeti almadığını iddia ederek bu borcu sildirmek isteyen vatandaşların itirazları dikkate alınmamaktadır.
Alınmamasının nedeni ise yasaya göre kanuni düzenlemeler gereği hiçbir sosyal güvencesi olmayan kişiler kendileri istese de istemese de sağlık sigortalısı sayılır ve hiçbir sağlık hizmeti almasalar da prim borcu çıkabilir. Bu borç ödenmedikçe silinmez.
GSS prim borcu ile ilgili olarak sigortalı sayılmamasına rağmen yine de o şekilde tescili yapılmış olan kişiler itiraz edebilir. GSS prim borcunu sildirmek için en güvenli yol gelir testi yaptırmaktır bu teste göre borcu ödeyemeyeceğini ispatlayan vatandaşlar borçlarından kurtulabilir.
GSS prim borcu sildirme şartları nelerdir?
GSS prim borcu sildirmek için ilk şart borcu ödemektir. Borcun ödenmediği durumlarda borç şöyle silinebilir:
Durum:
SGK tarafından kendiliğinden GSS kapsamına alındığı için adına prim borcu çıkan kişi sonradan GSS kapsamına alınması gereken kişilerden olmadığı anlaşılır ise bu kişinin GSS tescil işlemi iptal edilir. Bu nedenle bu duruma ilişkin borçlar da silinir.
Öneğin adına prim borcu çıkan kişi öğrenci ise ve bu kapsamda bakmakla yükümlü olduğu olunan kişi kapsamında anne ya da babası üzerinden sağlık yardımı alma hakkı varsa bu kişi öğrenci belgesi ile durumu kanıtladığında öğrencilik dönemine ait borçları silinir. Bir başka önek ise prim borcu çıkan kız çocuğu boşanmış sayada bekarsa ve bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında anne ya da babası üzerinden sağlık yardımı alıyor ise SGK’ya müracaat etmesi halinde borcu silinir.
2. Durum:
SGK tarafından kendiliğinden GSS kapsamına alınan kişiye gelir testine başvurması gerektiğine dair yazı gönderilmiş ve söz konusu kişi yazının kendine geldiği tarihten itibaren bir ay içinde gelir testine başvurmuşsa gelir testinin sonucu beklenir. Gelir testi sonucunda bu kişinin aile içerisinde kişi başına düşen aylık gelir, brüt asgari ücretin üçte birinden az ise, bu kişiler GSS primi devlet tarafından ödenecek kişiler olarak değiştirilir yani yeşil kartlı sayılır. Bu yüzden GSS prim borcu da silinir. Bu kişi gelir testine yazının kendine ulaştığı tarihten itibaren 1 ay geçtikten sonra başvurmuşsa bu durumda GSS borcu başından itibaren değil gelir testinde başvurduğu tarihten itibaren silinecektir.
3. Durum:
Genel sağlık sigortası kapsamında gelir tespiti, tescil ve izleme sürecine ilişkin usul ve esaslar şöyle belirtilmiştir:
Genel sağlık sigortalısı ya da genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi SGK tarafından kendiliğinden tescil edilir. Bu kişiler gelir testleri sonuçlandırılan alıncaya kadar 30 günlük primi esas asgari kazanç tutarı kadar prim tahakkuk edilir. Bu hükme rağmen kendiliğinden GSS kapsamına alınan kişiye söz konusu gelir testi bildiriminin gönderilmediği sistemden tespit edilirse bu durumda kişi kendiliğinden GSS tescil tarihini değiştirebilir ve böylece önceki döneme ait borçları silinir.
Bu koşullardan herhangi biri gerçekleşiyor ise kişinin borcu silinecektir.
GSS yapılandırma nasıl yapılır?
Bu yapılandırma süreci için öncelikle intenet vergi dairesi sistemine giriş yapılması gerekmektedir. Giriş yapıldıktan sonra ekranda karşınıza gelecek olan başvuru sayfasına tıklamanız gerekmektedir.
7256 sayılı kanun kapsamında başvuru yapıldığı takdirde gerçek borç tutarı üzerinden tecil kapsamında borç bulunması durumunda tecil dosyası düzenlenecektir. Borçlu olunan vergi dairesi müdürlüğü ya da müdürlükleri otomatik seçilmiş olup yapılandırmak istenilmeyen borç için o borç ile ilgili kutucuktaki işaret kaldırılmalıdır. İşaret kaldırılmadığı takdirde tüm borçlar yapılandırmaya girmektedir.
İntenetten GSS yapılandırma başvurusu yaparken tablo 1 kısmında görülen borç dışında başka bir borç olduğunu düşünüyorsa o kişi başka bir borç olduğunu düşünüyorsa tablo 2 kısmında borcu bulunan vergi dairesinin seçerek başvuru yapması gerekir.
Kanunlarda yer alan sorumluluk düzenlemeleri sebebiyle mirasçılar, kefiller, şirket ortakları ve Kanuni temsilciler gibi kamu borçlusu sayılan kişiler sorumlu oldukları tutar için intenetten müracaat edememektedirler. Bu durumdaki borçlar için bağlı olunan vergi dairesine doğrudan ya da e-posta yolu ile başvuruda bulunulmalıdır. Bu başvurular sonucunda GSS yapılandırılır.
GSS prim borcu ödenmezse ne olur?
GSS prim borcu ödenmediğinde gecikme zammı giderek artar. Zamanında ödenmeyen primler için gecikmenin olduğu gün sayısı kadar faiz uygulanmaktadır. Eğer GSS prim borcu hiç ödenmezse SGK tarafından icra ve haciz yoluna başvurulup borcun tahsil edilmesi istenebilir. Böylece borcun üzerine bir de avukatlık masrafları da eklenir ve borcu olan kişinin avukatlık masraflarını da karşılaması gerekir.
Borcun yapılan uyarılara rağmen ödenmemesi durumunda kişinin sağlık hizmetlerinden faydalanması engellenir. Ancak borcun tamamı ödendiğinde kişi tekrar sağlık hizmetlerinden faydalanabilir.
25 yaşından önce mezun olan kişiler için 2 yıl GSS prim ödemesinden muaf tutulurlar. 2 yıl boyunca da borç olmaz ve sağlık hizmetlerinden faydalanma imkanları bulunur.
GSS başvurusu nasıl yapılır?
GSS başvurusu, SGK’dan fiziki olarak ya da online sistemler üzerinden gerçekleştirilmelidir. Başvurular online ortamda e-devlet üzerinden yapılabilir ya da sosyal güvenlik kurumu resmi intenet sitesinden başvuruda bulunulabilir. Online yapılan başvurunun ardından kişiler kendi adına gerekli görülen evrakların sosyal güvenlik kurumu ilçe müdürlüğüne teslim etmesi gerekir. Böylecve başvuru gerçekleşmiş olacaktır.
GSS primi ne kadar?
GSS primi tutarı aylık gelirin asgari ücreti aşma durumuna göre değişmektedir. Aylık geliri asgari ücretin üçte birini aşıyorsa kişi asgari ücretin yüzde 3’ü kadar genel sağlık sigortası primi ödemek zorundadır. Eğer aşmıyorSA bu prim devlet tarafından karşılanmaktadır.
GSS prim borcu nasıl hesaplanır?
Asgari ücretin üçte biri ile asgari ücretin iki katından fazla geliri olan olan vatandaşların geliri üzerinden %12 oranında prim hesaplanarak yapılan bir hesaplama yöntemidir.
Ait olduğu yıla ilişkin, her yıl asgari ücret değiştiği için, GSS primleri de her yıl asgari ücrete gelen artış oranında değişiklik göstermektedir. Kişinin geliri asgari ücretin üçte birinden fazla ödenecek miktar farklı olur. Bu GSS’nin prim borcu için taban fiyattır.
Bir asgari ücret ile iki asgari ücret tutarı arasında geliri olanlar için gelirin %12’si, asgari ücretin iki katından fazla geliri olanlar için yine %12’si hesaplanmak suretiyle oluşturulan bir prim miktarı vardır.
GSS borç yapılandırma nasıl yapılır?
GSS borç yapılandırma, yapılandırma işlemine başvurduktan sonra çıkarılan borç miktarına göre değişir. Öneğin 9000 lira prim borcu çıkan bir kişinin 5.000 lirası esas prim borcu kalan 4000 lira da gecikme faizi ve cezası ise sene sonuna kadar borcunu öder ödeme sözü verirse yalnızca 5000 lira öder ve 4 bin lirası silinir. Kişi sene sonuna kadar peşin bir şekilde ödeyemez ve taksitle ödemek isterse o zaman da taksit sayısına göre belirli bir katsayı uygulanır.
GSS hangi hastanelerde geçerli?
GSS’nin geçerli olduğu hastaneler devlet üniversitelerinin hastaneleri ve devlet hastaneleridir. SGK anlaşması bulunan özel hastanelerde de bu sigorta geçerlidir.
GSS özel hastanelerde geçerli mi?
Söz konusu özel hastanenin SGK ile anlaşması var ise GSS geçerlilik gösterir.
GSS gelir testi nasıl yapılır?
Gelir testi yapılırken test yapacak yaptıracak olan kişinin ikamet adresinin bağlı olduğu il ya da ilçedeki vali ya da kaymakamlık bünyesinde başvuru yapmak gereklidir.
Gelir testi yaptıracak olan kişinin kendisinin başvurması gerekir. İstisnai bir durumda kişinin 1. dereceden yakını da başvuru yapabilir. Test için herhangi bir belge talep edilmez, başvuru için verilen formun doldurulup teslim edilmesi yeterlidir.
Form doldurulup teslim edildikten sonra kişinin ve hanesinin geliri tespit edilir. Aynı ikamet adresindeki bireylerin gelirleri, taşınmaz malları, harcamaları ve giderleri tespit edilir. Gelir tespiti yapılırken ailenin aylık geliri, ailenin kendi evinde ya da kira ödemeden bir başkasının evinde oturup oturmadığı, ailenin oturmadığı başka konu varsa bunların da 240’ta biri, binek otomobil ya da ticari amaçlı binek araç için rayiç bedelinin 120’de biri gibi konular incelenir.
GSS ne zaman başlar?
Bu tarih, üniversiteden mezun olduktan 2 yıl sonraya tekabül eder. 25 yaşına kadar üniversite okuyorsanız ve evli değilseniz aileniz üzerinden bakılma hükümlülüğünüz vardır ve bu durumda prim borcu ödemezsiniz. Lise okuyan kişiler 20 yaşına kadar ailelerinin yükümlülüğünde sayılır. 18 yaşından önce aile yükümlülüğünde sayılır. Bu durumlar haricinde prim borcu ödenir bu durumlarda prim borcu ödenmez.
GSS nasıl iptal edilir?
GSS iptali isteğe bağlı değildir. Bu kapsamda sigorta iptali için bazı şartların sağlanması beklenir. Kişi işe başladığında otomatik olarak sisteme yatırılan sigorta primi genel sağlık sigortasına etkiler ve bu durumda iptal başvurusu yapmazlar ancak bu sigortanın iptali bazı durumların varlığını ve gerekli başvuruları gerektirir.
GSS primini iptal ettirmek için sistem üzerinden otomatik iptal işlemi ya da gerekli nedenleri ortaya çıkmadan isteğe bağlı iptal durumu söz konusu değildir. GSS ve GSS prim borcu için iptal yaptırmak isteyen kişiler dilekçe vermek zorundadır.